NOSTALGIA (recensie)

NOSTALGIA (recensie)

Forum vanaf 9 januari

Nostalgia’: Verborgen leed in geboortestad Napels

Regie: Mario Martone
Met: Pierfrancesco Favino, Aurora Quattrocchi, Tommaso Ragno

 

Recensie: Barbara Rodermond

Felice Lasco (Pierfrancesco Favino) is een man van in de vijftig die na veertig jaar afwezigheid terugkeert naar zijn geboortestad Napels om zijn bejaarde moeder Teresa (Aurora Quattrocchi) te bezoeken. De vreugde van de oude kwetsbare vrouw die haar zoon lang niet heeft gezien leidt tot tedere scènes tussen moeder en zoon. 
Na het overlijden van zijn moeder heeft Felice geen reden om in een stad te blijven die hem vreemd geworden is, maar toch besluit hij zijn verblijf te verlengen. Hij zwerft door de straten en steegjes van zijn jeugd, krijgt contact met mensen die hij 40 jaar eerder kende, en sluit vriendschap met don Luigi Rega (Francesco Di Leva), een jonge, energieke priester die er alles aan doet om jongeren van de straat te houden, en te voorkomen dat ze gerekruteerd of gedood worden door de lokale maffiaorganisatie. Het “nieuwe” leven dat Felice opbouwt wordt verweven met zijn verleden. De herinneringen aan zijn verleden en zijn toenmalige boezemvriend Oreste Spasiano (Tommaso Ragno) hebben een sterke aantrekkingskracht die Felice ertoe aanzet het verleden te herontdekken.  
Felice vraagt Raffaele, een oude bekende van zijn moeder, of hij Oreste kent. Raffaele vertelt hem dat Spasiano een boss van de lokale maffiaorganisatie is, en de touwtjes van drugshandel en prostitutie in handen heeft. Hij raadt Felice aan af te zien van verder vragen en speuren, Napels te verlaten en terug te keren naar zijn leven in het buitenland.
Felice blijft. Enkele dagen later wordt zijn motor in brand gestoken en zijn huis beklad. ‘Scompari’  (ga weg, verdwijn).
Don Luigi is ontzet als hij hoort wat er is gebeurd en raadt hem aan zo snel mogelijk uit Napels te vertrekken. Felice vertelt hem waarom hij veertig jaar geleden Napels heeft verlaten: tijdens één van de diefstallen die hij en Oreste als jongens pleegden, heeft Oreste iemand vermoord. Felice heeft hem niet verraden, maar een oom die erachter kwam stuurde hem weg uit Napels. Hij emigreerde naar Afrika, waar hij een succesvol ondernemen opbouwde en zich in Caïro vestigde met zijn vrouw.
Don Luigi duikt in de archieven, en leest over de moord van 40 jaar geleden op de genoemde man die nooit is opgelost. Hij waarschuwt Felice opnieuw. Zijn leven is in gevaar. Zolang hij leeft zou hij Oreste kunnen aanklagen en hem in de gevangenis kunnen brengen. Felice weet dat hij dat nooit zal doen. Don Luigi spoort hem aan zichzelf  te redden door Napels te verlaten. Felice wil echter blijven en Oreste ontmoeten. Die in zijn gedachten dezelfde is gebleven als de vriend uit de herinneringen van zijn verleden. Dat zijn herinneringen verschillen van overlevering van oude bekenden en nieuwe vrienden die geboren, opgegroeid zijn en leven in het Napels van vandaag, mag niet deren. Felice heeft de ontwikkelingen niet meegemaakt. Zijn vertrouwen, vasthoudendheid en naïviteit zijn misplaatst.  
De naïviteit van Felice gaat zover dat hij van plan is een huis te kopen en nooit meer weg wil uit Napels.
Het lukt hem Oreste te ontmoeten, een verbitterde man die een geïsoleerd leven leidt. Hij beschrijft zichzelf als de koning van de vuilnisberg. Al snel komt de moord aan de orde. De emoties lopen hoog op. Felice verzekert hem dat hij Oreste in het verleden niet heeft verraden en dat hij dat ook nooit zal doen. Het is iets dat tot het verleden behoort. Als Oreste desalniettemin tegen hem zegt dat hij Napels moet verlaten zegt Felice dat hij van plan is te blijven, en dat het onnodig is het verleden op te rakelen. Oreste stemt schijnbaar toe. Maar kan hij het verleden laten rusten?  
De film van regisseur Mario Martone is in plaats van in de stad Napels in één wijk gefilmd: Rione Sanità, een gebied dat armoede kent en verwaarloosd wordt door de overheid. Of dat door onverschilligheid komt of  omdat de overheid en de maffia de handen ineen slaan, is niet bekend. Knap acteerwerk van Pierfrancesco Favino, die zich ontwikkelt van afstandelijke buitenstaander tot iemand die zich openstelt voor nieuwe ervaringen, die ook fysiek zichtbaar zijn. De inzet en overtuiging van Francesco di Leva is inspirerend. Alleen de maffia boss komt niet goed uit de verf. Er wordt te weinig ingegaan op zijn achtergrond en zijn karakter wordt onvoldoende uitgediept.
 

Later bericht    Overzicht    Eerder bericht