Dat schrijft staatssecretaris Hans Vijlbrief in een update aan de Tweede Kamer over de versterkingsoperatie in Groningen. Daarin meldt hij onder meer dat de regels voor de tijdelijke huisvesting van ouderen zijn verbeterd. Tot dusver krijgen senioren die moeten verhuizen omdat hun woning wordt versterkt of gesloopt en vervangen door aardbevingsbestendige nieuwbouw, de keus uit twee tot drie alternatieven. Dat levert echter niet altijd een woning naar wens op, erkent de staatssecretaris. Soms moeten ouderen verder verkassen dan ze zouden willen, doordat bij hun eigen woonplaats geen wisselwoningen zijn of al verzegd zijn.

Veel extra stress in toch al ingrijpend versterkingsproces

Dat zorgt voor veel extra stress bij kwetsbare ouderen voor wie het hele versterkingsproces toch al een ingrijpende operatie is. Ook in de Tweede Kamer bestaat daar zorg over. In een Kamerdebat in maart zegde Vijlbrief daarom verbeteringen toe. De staatssecretaris komt nu met een aantal maatregelen om het aangenamer te maken voor senioren voor wie nabij hun eigen woonplaats en sociale netwerk geen passende wisselwoning beschikbaar is. De bewonersbegeleiders die aan deze ouderen gekoppeld zijn vanuit de Nationaal Coördinator Groningen, krijgen meer mogelijkheden om maatwerk te leveren.

Zitten onder de douche, logeerkamer voor familie of taxi naar familie

Zo kunnen zij desgewenst een grotere wisselwoning regelen, met bijvoorbeeld logeerruimte voor (klein-)kinderen. Of met een grotere badkamer met ruimte voor een rolstoel of om te zitten onder de douche. Verder maken ouderen aanspraak op een taxi naar vrienden, familie of winkels in het vertrouwde dorp.

Ook de Rijksuniversiteit Groningen legde recent de vinger op deze problematiek. Juist ouderen kampen met stress en ook gezondheidsproblemen, blijkt uit het doorlopende Gronings Perspectief-bevolkingsonderzoek van de RUG in het aardbevingsgebied. Verhuizen op zich is voor deze doelgroep al een zwaardere fysieke belasting dan voor jongere Groningers. Mede door hun zwakkere gezondheid hebben ze meer moeite te wennen aan dingen die anders zijn op hun tijdelijke woonplek. Alleen al het feit dat ze zich moeten behelpen met een mobieltje in plaats van de vaste telefoon, letterlijk de enige lijn met hun sociale netwerk.

Onderzoek: hoogbejaarden zien soms af van versterking vanwege onzekerheid

Ouderen hebben bovendien meer stress van het verlies van hun vertrouwde omgeving. Ook omdat vaak onduidelijk is wanneer ze terug kunnen. In principe is een wisselwoning bedoeld voor enkele maanden, maar het kan ook oplopen tot een jaar of nog langer. Voor sommige ouderen, vooral hoogbejaarden van tachtig jaar en ouder, is die onzekerheid reden om helemaal af te zien van versterking of sloop/nieuwbouw, signaleren de onderzoekers. Senioren huiseigenaren maken zich zorgen over wat de versterking doet met de waarde van de woning die zij uiteindelijk nalaten voor hun erfgenamen. In een tweede brief aan de Kamer kondigt Vijlbrief ondertussen ook een verruiming aan van de zogeheten waardevermeerderingsregeling.

Ook verduurzamingssubsidie uitgebreid: ‘van de bakker tot muziekvereniging’

Deze verduurzamingssubsidie gaat voortaan ook gelden voor kerken, maatschappelijke instellingen en ondernemers. ‘Van de lokale bakker tot de muziekvereniging’, schrijft Vijlbrief, en hij breidt het meteen ook uit naar panden met een logiesfunctie. Die groepen waren tot dusver uitgesloten van de regeling die is bedoeld als goedmaker voor de overlast die mensen ondervinden door het herstel van aardbevingsschade aan hun woning. Alleen huiseigenaren en huurders met meer dan duizend euro erkende schade, maakten aanspraak op maximaal 4.000 euro voor verduurzamingsmaatregelen. De staatssecretaris werkt die ongelijkheid nu weg op grond van een vorig jaar door de Kamer aangenomen motie van de Groningse parlementariërs Sandra Beckerman (SP) en Julian Bushoff (PvdA).

Ook ‘vroege vogels’ kunnen vergoeding alsnog optrekken naar 4 mille

De verruiming geldt ook voor Groningers die in het verleden een vergoeding van minder dan 4.000 euro kregen na een beroep op de voorganger van de waardevermeerderingsregeling. Zij kunnen dat nu alsnog laten optrekken naar dit bedrag. Daarmee wil Vijlbrief ‘onwenselijke verschillen’ wegnemen tussen mensen die er vroeg bij waren en buren die met een later beroep op de regeling een royalere vergoeding ontvingen.

Deze uitbreiding kost in totaal 40 miljoen extra, maar dat kan volgens de staatssecretaris merendeels worden bekostigd uit het geld dat al opzij was gezet.